Bursa

Iznik Hagia Sophia Mosque

iZNiK AYASOFYA (ORHAN) CAMi [znik'in yerlesim yer olarak kullani|maya baslandigi zamanlarda ibadet mekani olarak insa edildigi tahmin edilen bu yap Romalilar döneminde de ibadethane olarak kullanilmis IV. Yüzyilda eski ibadethane kalintilari (temelleri) üzerine kilise yapilmis, Xi. Yüzyilda depremden sonra mimarisinde önemli degisiklik yapilarak nefler, payeler ve bunlarin arasinda yerlestirilen sutunlarla ayrilmistir. Orhan Gazi tarafindan 1331 yilinda (znik'in fethedilmesiyle camiye cevrilmis ve Orhangazi Vakfi adina tescil edilmistir. Ayasofya (Orhan) Cami, XVI. Yüzyilda geçirdigi yangindan sonra, Kanuni Sultan Süleyman'in (1520-1566) emriyle, Mimar Sinan tarafindan büyük ölçüde mimarisi de degistirilerek tamir ve ihya edilmistir. Bu sirada güney tarafa sag sahnin (ùstü kubbeli örtülü yer) kösesine mihrap yerlestirilmistir, içindeki kemerler ve bunlarin dayandigi sütunlar kaldirilarak genis açiklikli büyük kemerler yapilmis, boylece namaz saflarinin mihrab görebilmesi saglanmistir. Mabedin Kuzey bat kösesine minare aklenmistir. Esas mihrabin malakari teknigyle yapilmis kabartma bir süslemeye sahip oldugu az kalan izlerden anlasilmaktadir. 1920 yilinda Yunanlilar tarafindan yakilip-yikilarak harap edilmis olan Ayasofya (Orhan) Camil'nin, 2007 gilinda Bursa Vakiflar Bölge Müdürlügünce yapilan tadilat çalismalari sirasinda ustù çatiyla kapatilarak, yikik vaziyetteki minaresi tamir edilmistir. Ayasofya (Orhan) Cami 06 Kasim 2011 tarihinde Kurban Bayrami namazinda yeniden ibadete agilmistir.

Hristiyanlık tarihinin en önemli konsilleri İznik'te bu yapışmış. İncil sayısının dörde düşürüldüğü, Hz. İsa'nın peygamber (kul) mu yoksa ilah mı olduğu yine burada tartışılmış. Ayasofya Camii ise) 785 yılında gerçekleşen II. Konsile ev sahipliği yapmış önemli bir yer. Bu Konsil aynı zamanda Katolik ve Ortodoks mezheplerinin tartışılan konularda mutabık kaldığı son konsil. Mimar Sina'nın estetik dokunuşunu görmek mümkün. Mimar, elinin değdiği her yeri güzelleştirimiş. Ah bir de buranın tanıtımını güzel yapabilesek ah...

Dünya tarihi açısından önemli bir yapı olan Ayasofya mabedi; ilk olarak MS. 7. yüzyılda Romalılar tarafından Bizans Dönemi'nde bazilika olarak inşa edilmiş. Tabi burasının asıl önemi toplanan konsül ile alakalı. 11. yüzyıldaki depremden sonra yenilenmiş. Orhan Gazi tarafından İznik'in fethiyle 1331 yılında camiye dönüştürülen yapı, Kanuni Sultan Süleyman döneminde Mimar Sinan tarafından yenilenmiş ve genişletilmiş. Yapının içerisinde camla çevrili bir mezar odası duvarında Hz. İsa mozaiği bulunmakta ancak o kadar belli belirsiz ki anlatamam. Zaman içerisinde neredeyse bir açık hava müzesine dönüşen yapı 2011 yılında restorasyon yapılarak ibadete açılmış.

Çevre düzenlemesi çok güzel olmuş. Türkiye’de restorasyonun başarılı örneklerinden biri diyebiliriz. Eski kilise ve her ne kadar tarihte zarar görmüş olsa da bir kısmı günümüze kadar gelebilmiş. Minber ve mihrap da mabedin geçirdiği değişimi tarihi dokusuyla bize ek güzel biçimde yansıtıyor. Burası kesinlikle ziyaret edilmesi gereken bir yer.

İznik'te gidilip görülecek güzel ve değerli eserlerden birisi. İçeride kilise döneminden kalan ayrıntılar mevcut. Yapı olarak eski tahıl ambarlarına benzer şekilde tasarlanmış. İçeride bayanlar için küçük bir bölüm var, erkekler için ortada namaz kılma yeri bulunuyor. Çok değişik bir atmosferi var.