The Church of Abrenk and the Standing Stones

Burası yanlış konum. Aşağıdaki Abrenk Kilise'si doğru olan konum. Eğer gereksiz yere konuma kadar geldiyseniz aynı yoldan gidip sağa sapın yolu takip edip yine sağ yapın. Sakın bulamadık diyip geri dönmeyin yolu bulamazsın köyden birilerine sorun çünkü köye çok yakın. Kısaca yukarıda 12. yüzyıldan iki adet dikili taş ve 1850'li yıllardan bir kilise var. Maalesef korunmadığı için kilisenin içi kazılmış ve zarar görmüş. Özellikle haçlar kırılmış... Gidip görün özellikle dikilitaşlar insanı büyülüyor.

.Bir kültür mirası bu kadar hor kullanılamaz. Burası tarihi sit olmasına rağmen, korumadan yoksun, sahipsiz ve kaderine terk edilmiş durumda. Bir yandan definecilerin yerle bir ettikleri manastır, diğer yandan yaz aylarında yakın köylülerin hayvanlarının bir uğrak alanı durumunda. Definecilerin deşmediği yer kalmamış. Manastırın alt zemininde kazılmadık yer bırakmayan defineciler şimdide Manastırın duvar ve sütünlarına dadanmış durumda. Manastır koruma altına alınmazsa Manastır da bulunan ve günümüze kadar çok iyi durumda gelmiş olan Abrank Vank kilisesi yıkılabilir. Surp davit şapeli ise oldukça harap edilmiş durumda. Anadolu da yer alan ve Ermenilerin en yüksek mezar taşları olarak nitelendirilen haçkarlar da korumaya muhtaç. Diğer kötü bir şey ise manastirin içi hayvan gübresi dolu. Kilisenin içine gübreden girilmiyor. Bu kültür mirasa karşı reva görülenler bir utanç. Burası derhal sahiplenmeyi ve aslina uygun restore edilerek geleceğe taşınmalıdır.

Insanın tarihi dokunarak hissederek yaşayarak öğrenmesi gerektiğini düşünüyorum. Bu yüzden bir taş parçasından ibaret bile olsa gidip görmek isterim. Bu kilise zamanında Ermenilerin yaşadığı bir köyün yakınında bulunuyor. Yerini bulması zamanımızı aldı. Sormadan bulunamayacak bir yerde kendisi. Bir kilise bir şapel ve dikili taşlar mevcut. Dikilitaslarin ikisi hala ayakta fakat bir tanesi yere yıkılmış diğeri de kayıp. Manzarası harikaydı. Bağdat yolunu görebileceğiniz doyumsuz bir manzaraya sahip. Bakim gerekiyor çünkü yok olmakla yüzyüze ama biz gittigimize hiç pişman olmadık. Bence görmeye değerdi.

Berbat namaz kıldırıyorlar. Ayrıca gittiğimde kılıksızın biri hebele hübele yapıyordu korktuk kaçtı

Anadolu'da bulunan sağlam kalmış pek bilinmeyen bir kaç Ermeni manastırından biridir. Erzincan'ın Tercan ilçesine bağlı Ebedük Ermeni Köyü ve Üçpınar Köyü yakınlarında Vank Dağı'nda bulunmaktadır. Bugünkü adını bulunduğu dağdan almaktadır. XIX. yüzyılda adı "Surp Davit (Abrank) Ermeni Manastırı"dır. Kuruluş tarihi bilinmemekle birlikte, günümüze ulaşan haçkarların üzerinde 1191 ve 1194 tarihleri yazmaktadır. 1830 yılında yapılan Osmanlı hükümet kayıtlarında "Abrenk Kariyesi" olarak geçmektedir. Köyü aştıktan sonra rahat bir araba yolculuğuyla yanına kadar ulaşılabiliyor. Manastırın ana kilise ve diğer binaları yüksek duvarlarla çevrilmiş bir avlunun içinde bulunuyor. Kuzeybatı ve batı kısmında iki kapı yer alıyor. Dışarıdan bakıldığında bir kaleyi andıran manastırın üzerindeki tepede, etrafı duvarlarla çevrili bir şapel ve onun biraz uzağında da ikisi ayakta duran biri de yere devrilmiş, üç haçkar vardır. Bu derece ayakta kalabilen nadir manastırlardandır. Önündeki düzlükten de bir pınar akar. Manastırın duvarlarının dışında kemerli bir yapı vardır. Bu yapı büyük İhtimalle bir çeşmeydi ve belki de eskiden bulunan pınar buradan akıyordu. Bu sebeplerden eşsiz bir görünüme ve yapıya sahip olan manastır, bugün kaderine terk edilmiş bir durumdadır. Yok olup gitmemesi için bir an önce korumaya alınması gerekmektedir.