The rounded column

1.Konstantin buraya bir zafer sütunu diktirmek istedi ve her biri 3 ton ağırlığında olan 9 adet çemberin üst üste konulmasıyla Çemberlitaş meydana geldi. 328 yılında Roma’daki Apollon Tapınağı’ndan getirtilen Apollon heykeli de, 57 metrelik sütunun tepesine yerleştirildi. 17.yy’da ise bir yangın nedeniyle sütun ciddi hasar gördü. Çevresi ise 1701’de Sultan ikinci Mustafa tarafından demir çemberlerle sarıldı. Gel zaman git zaman bu anıt sütun, halk tarafından Çemberlitaş olarak, meydan ise Çemberlitaş Meydanı olarak anılmaya başlandı ve günümüze de bu şekilde geldi.

Çemberlitaş sütunu, Mese caddesi (Divanyolu) üzerinde bulunan ve vakti zamanında Konstantin Forumu’nun tam ortasında yer alan bir Roma eseridir. Sütun her biri 3 ton ağırlığında ve 3 metre çapında olan bileziklerle birbirine bağlanmış toplam 8 adet sütun ve bir kaidenin üst üste konulmasıyla oluşturulmuştur. Bizans imparatoru Kostantin Roma'daki Apollon tapınağından söktürterek uzunluğu 57 m olan bu sütunu getirterek eskiden Forum Kostantin adı verilen bir meydan olan günümüzdeki yerine diktirmiştir. İlk yapıldığında sütunun üzerinde doğan güneşi selamlayan bir Apollon heykeli var iken 330 yılında İstanbul'a dikildiğinde İmparator Konstantin bunun yerine kendi heykelini sütunun üstüne koydurtmuştur. Daha sonra da yine Bizans imparatoru olan Julianus ve Theodosius'un heykelleri konulmuştur. Anna Komnena'nın "...heykel sağ elinde bir saltanat âsâsı, sol elinde ise tunçtan dökülmüş bir küre tutuyordu" diyerek tasvir ettiği bu sütun, 1107 yılında büyük bir kasırga sonucu yıkılmıştır. Bundan sonra I. Aleksios sütunu onartmış ve üzerine kaidesi olan bir başlık ile büyük bir haç koydurtmuştur. İstanbul'un 1453 yılındaki fethinden sonra üzerindeki haç indirilmiş ve Çemberlitaş ilk kez 1470'li yıllardan sonra I. Selim döneminde yenilenmiştir. Daha sonra Osmanlı döneminde Apollon sütunu büyük bir yangın geçirmiş, sütunun mermerleri zedelendiğinden Sultan II. Mustafa (1695-1704) Sütunun altına duvarla takviye ettirmiş, demir çemberlerle sardırarak sağlamlaştırmıştır. Bu nedenle o günden sonra adı Çemberlitaş olarak anılmıştır. Kesinliği ispat edilmemekle birlikte, sütun'un alt kısmında İsa peygamber'in Kudüs'te olduğu varsayılan mezarından alınarak buraya getirtilip gömülen bazı eşyanın olduğu söylenmektedir.

Eskiden Roma'da imiş üzerinde Apollon heykeli varmış. 330 yılında imparator Konstantin adına eskiden Forum Konstantin şimdi ise Çemberlitaş dediğimiz meydana getirilmiş ve tepesine Konstantin'in heykeli konmuş. Doğu Roma dönemi, Hristiyanlık ve Ikonoklazm döneminde heykel kaldırılıp yerine koca bir haç konmuş. Fetihten sonra bu kaldırılmış ama sütun bırakılmış hatta korunması için sütunun çevresindeki duvar takviyeleri ve sütuna şuanki adını veren çemberler yerleştirilmiş.

İstanbulun önemli ve tarihi simgelerinden olan çemberlitaş sütunu Kapalı çarşının yanı ve Beyazıt caminin yakınında binlerce yıldır ayakta kalmanın sembolüdür.

Osmanlı döneminde Apollon sütunu büyük bir yangın geçirmiş, sütunun mermerleri zedelendiğinden Sultan II. Mustafa (1695-1704) Sütunun altına duvarla takviye ettirmiş, demir çemberlerle sardırarak sağlamlaştırmıştır. Bu nedenle o günden sonra adı Çemberlitaş olarak anılmıştır. (Alıntıdır)