Van

Hoşap Kalesi

Hoşap Kalesi, Van'ın Gürpınar ilçesinde, Van-Hakkari karayolu üzerindeki Hoşap(Güzelsu)'da yer almaktadır. Hoşap, Van'a 60 km, Gürpınar ilçe merkezine ise 40 km uzaklıkta bulunmaktadır.Hoşap Kalesi, Van Gölü'nün güneydoğusunda, Hoşap Suyu'nun (Güzelsu) kenarında, sarp bir kaya kütlesi üzerine kurulmuştur. Kalenin inşa tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte, Urartu dönemine kadar uzanan bir geçmişe sahip olduğu düşünülmektedir. Kale, Osmanlı Devleti'ne tabi Mahmudi Beyleri'nin yaptırdığı şekliyle günümüze ulaşmıştır. Hoşap Kalesi, iç kale ve dış kale olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. İç kale, daha küçük ve daha sağlam bir yapıya sahiptir. İç kalede, hamam, cami, medrese, çeşme, su sarnıcı, zindan ve odalardan oluşan bir yerleşim alanı bulunmaktadır. Dış kale ise, iç kaleyi çevreleyen daha geniş bir alana yayılmıştır. Dış kalede, burçlar, gözetleme kuleleri ve duvarlar bulunmaktadır. Hoşap Kalesi, Van'ın önemli tarihi ve turistik mekanlarından biridir. Kale, UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'nde yer almaktadır. Hoşap Kalesi, Van'ın Gürpınar ilçesinde, tarihi zenginlikleri ve efsanevi hikayesiyle dikkat çeken bir kaledir. Van-Hakkari karayolu üzerinde Hoşap (Güzelsu) köyünde konumlanmış olan kale, Van'a 60 km, Gürpınar ilçe merkezine ise 40 km uzaklıktadır.

Hoşap Kalesi, Van Gölü'nün güneydoğusunda, Hoşap Suyu'nun (Güzelsu) kenarında, sarp bir kaya kütlesi üzerine tarihi derinliklere uzanan bir geçmişiyle kurulmuştur. Kalenin inşa tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte, izleri Urartu dönemine kadar gitmektedir. Günümüzdeki görünümünü ise 16. yüzyılda Mahmudi Beyleri tarafından yaptırılmıştır. Mahmudi Beyleri, Van Gölü çevresinde hüküm süren bir beyliğin kurucusu olan Sarı Süleyman Bey'in liderliğinde, Hoşap Kalesi'ni savunma amacıyla inşa ettirmiştir. Rus işgali sırasında 19. yüzyılda kale tahrip edilmiş ve bazı bölümleri yıkılmıştır. Ancak, 19. yüzyılın sonunda Osmanlı Devleti tarafından geri alınarak restore edilmiş ve günümüzde ziyarete açılmıştır.

UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'nde yer alan Hoşap Kalesi, Van'ın önemli tarihi ve turistik mekanlarından biridir. Kalenin mimarisi iki ana bölümden oluşur: iç kale ve dış kale. İç kale, daha küçük ancak sağlam bir yapıya sahiptir ve hamam, cami, medrese, çeşme, su sarnıcı, zindan gibi yapıları içerir. Dış kale ise iç kaleyi çevreleyen geniş bir alana yayılmış olup, burçlar, gözetleme kuleleri ve duvarlarla çevrilidir. İç kale, dörtgen bir plan üzerine inşa edilmiş olup duvarları 4-5 metre kalınlığındadır. Giriş kapısı batıda yer alır ve üzerinde Farsça bir kitabe ile aslan kabartmaları bulunur. Dış kale ise 3 metre kalınlığındaki duvarları ve 24 burç ile 4 gözetleme kulesi ile çevrilmiştir. Hoşap Kalesi'nin efsanevi hikayesi, kale sahibi Sarı Süleyman Bey'in aşk acısıyla başlar. Bey, güzel bir kadına aşık olur, ancak kadın başkasını sever. Kale, bu aşkı kazanmak için inşa edilir, fakat kadın yine de onu reddeder. Sarı Süleyman Bey, bu aşkın acısıyla kalbinin yarasına dayanamayarak intihar eder. Hoşap Kalesi, tarih ve efsanenin buluştuğu bir nokta olarak ziyaretçilere unutulmaz bir deneyim sunmaya devam etmektedir. Van'ın kültürel mirasının bir parçası olarak, kalenin taşıdığı anlamı keşfetmek için ziyaret edilmeyi bekler.

Hoşap Kalesi Nerede

Hoşap Kalesi nerede, Hoşap Kalesi, Türkiye'nin Doğu Anadolu Bölgesi'nde, Van Gölü'nün güneydoğusunda yer alan Gürpınar ilçesine bağlı Hoşap (Güzelsu) köyü yakınlarında konumlanmıştır. Gürpınar ilçe merkezine yaklaşık 40 km uzaklıkta, Van şehir merkezine ise yaklaşık 60 km uzaklıktadır. Bu tarihi kale, Van-Hakkari karayolu üzerinde, Hoşap Çayı'nın kenarındaki sarp bir kaya kütlesi üzerine inşa edilmiştir.

Van Gezi Planları, Van Konaklama ve Van Nerede Yenir? Gezi Planlarımızı inceleyebilir, isterseniz Van Gezilecek Yerler sayfamızdan kendinize ait gezi planı oluşturabilirsiniz.

Hoşap Kalesinin Giriş Ücreti ve Saatleri

Hoşap Kalesinin giriş ücreti ve saatleri, Hoşap Kalesi'ni ziyaret etmek isteyenler için açılış saatleri aylara göre değişmektedir. Kış dönemi içinde, kaleyi ziyaret etmek isteyen kişiler sabah 08.00 ile akşam 16.00 saatleri arasında ziyarette bulunabilirler. Yaz aylarında ise, kaleye gitmek isteyenler sabah 08.00 ile akşam 19.00 saatleri arasında ziyaret edebilirler. Hoşap Kalesi'ne giriş ücreti bulunmamaktadır, yani ziyaretçilerden herhangi bir ücret talep edilmemektedir. Ancak, ziyaretçilerin kaleye gitmeden önce güncel bilgileri kontrol etmeleri ve açık olduğu saatlerde ziyaret etmeleri önemlidir.

Hoşap Kalesi Tarihi: Derinliklerde Bir Anıt

Hoşap Kalesi'nin tarihi, köklü geçmişiyle Urartular'a kadar uzanmaktadır. Bu dönemde, Hoşap'ın Güneydoğu'ya açılan stratejik konumu, Tuşba-Kelişin ordu yolu ile Van-Kotur doğu yolunun kesiştiği önemli bir askeri nokta olarak kullanıldığı düşünülmektedir. Urartular'ın hakimiyetinden sonra, Hoşap, Pers, İskender, Selevkos, Roma ve Bizans gibi büyük medeniyetlerin egemenliği altına girmiştir. Orta Çağda, Vaspurakan Krallığı'nın şehirlerinden biri olmuş ve 11. yüzyıldan itibaren Türkler'in etkisi altına girmiştir. Selçuklu Hanedanı'nın başlangıcıyla Türk hakimiyeti devam etmiş ve İlhanlılar döneminde Van eyaletinin bir parçası olarak Vilayet-i Ermen adıyla anılmıştır. Hoşap, Karakoyunlular hükümdarı Kara Yusuf tarafından Mahmudi adlı Kürt aşiretiyle yerleştirilmiştir. Mahmudiler, bu bölgede kendi adlarını taşıyan bir beylik kurarak Osmanlı dönemine kadar varlıklarını sürdürmüşlerdir. Osmanlı döneminde, Osmanlı-Safevi mücadelelerinde Osmanlılara destek veren Mahmudiler, başarı elde etmiş ve 1839 Tanzimat Fermanı'na kadar bu bölgede imtiyazlara sahip olmuşlardır. Hoşap Kalesi'nin varlığının ilk kaydedilişi Matrakçı Nasuh'un 1548-49 yıllarında Kanuni Sultan Süleyman'ın İran seferinden dönüş güzergahında "Kalei Mahmudi" olarak bahsetmesine dayanmaktadır. Evliya Çelebi de 1650 yılında Hoşap Kalesi'ni ziyaret etmiş ve kaledeki demir kapılarıyla ilgili benzersiz bir detayı aktarmıştır. Evliya Çelebi, kalenin kapılarının her kanadının üç yüz kantar Nahçıvan demirinden yapıldığını ve ağaç kısmının olmadığını belirtmiştir. Bu durum, Hoşap Kalesi'nin o dönemdeki mimari mükemmelliğine ve stratejik önemine ışık tutmaktadır.

Hoşap Kalesi'nin Efsanesi

Hoşap Kalesi'nin efsanesi, Hoşap Kalesi'nin tarihinde iz bırakan bir efsane, Sarı Süleyman Bey'in aşkını ve kalenin inşasının ardındaki dramatik olayları anlatır. Bu dokunaklı hikaye, kaleye duygusal bir derinlik katar. Efsaneye göre, Hoşap Kalesi'nin sahibi olan Sarı Süleyman Bey, güzelliğiyle ünlü bir kadına karşı derin bir sevgi besler. Ancak, kadın başka birine aşık olduğunu söyler ve Sarı Süleyman Bey'in duygularını reddeder. Bu acı verici reddin ardından, Sarı Süleyman Bey, sevdiği kadını elde etmek ve ona duyduğu aşkını kanıtlamak için devasa Hoşap Kalesi'ni inşa etmeye karar verir. Kale, aşkını ifade etmenin bir simgesi olarak yükselir. Ancak, ne yazık ki, kadın yine de Sarı Süleyman Bey'i kabul etmez. Bu acı verici reddin ağırlığı altında kalan Sarı Süleyman Bey, aşkından kaynaklanan derin bir hüzün ve çaresizlik içinde intihar eder. Hoşap Kalesi'nin inşası, bir aşkın trajedisini ve bir adamın duygusal çıkmazını simgeler. Bu efsane, kaleyi saran duvarların sadece taş ve malzeme değil, aynı zamanda aşkın, reddin ve trajedinin izlerini taşıdığını söyler.

Hoşap Kalesi'nin Yapısı ve Mimari Özellikleri

Hoşap kalesi'nin yapısı ve mimari özellikleri, Hoşap Kalesi, iç kale ve dış kale olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. İç kale, daha küçük ve daha sağlam bir yapıya sahiptir. İç kalede, hamam, cami, medrese, çeşme, su sarnıcı, zindan ve odalardan oluşan bir yerleşim alanı bulunmaktadır. Dış kale ise, iç kaleyi çevreleyen daha geniş bir alana yayılmıştır. Dış kalede, burçlar, gözetleme kuleleri ve duvarlar bulunmaktadır. İç kale, dörtgen bir plan üzerine inşa edilmiştir. Kalenin duvarları 4-5 metre kalınlığındadır. Kalenin giriş kapısı, batıda yer almaktadır. Kapının üzerinde, Farsça bir kitabe ve aslan kabartmaları bulunmaktadır. Dış kale, iç kaleyi çevreleyen bir duvarla çevrilmiştir. Kalenin duvarları 3 metre kalınlığındadır. Kalenin çevresinde, 24 adet burç ve 4 adet gözetleme kulesi bulunmaktadır. Hoşap Kalesi, etkileyici yapısı ve karmaşık tasarımıyla dikkat çeker. İç içe üç surla çevrili olan kale, tarihi zenginlikleri içinde barındıran bir anıttır.

• İç Kale: Güneyden sarp, kuzeyden eğimli bir kütlenin üzerine konumlanmıştır. Kale, kuzey doğu ve batıda bulunan beden duvarları, burçlar ve kulelerle güçlendirilmiştir. Özellikle kuzey doğuda ek bir tahkimat yapılmıştır.
• Dış Kale: Arazinin yapısına göre şekillenen dış surlar, doğu, kuzey ve batıyı çevreler. Doğu surları kısmen, batı surları ise büyük ölçüde yıkılmıştır. Destekleyen burçlardan bazıları günümüze kadar ulaşmış, doğu ve batıdaki kapılar tamamen yıkılmıştır.
• Gözetleme Kulesi: Dış kuzeydoğusunda yer alan gözetleme kulesi, çevreyi gözlemlemek ve savunma amaçlı inşa edilmiştir. 
• Kapı ve Kitabe: Kaleye giriş, kuzey tarafta yer alan taç kapı şeklinde düzenlenmiş bir burç ve kapı vasıtasıyla gerçekleşir. Bu bölgedeki kitabe, köp pencere ve aslan kabartmaları, burcun batı cephesinde yer alır ve yapının hareketli detaylarından biridir.
• Zeynel Bey Köprüsü: Hoşap Çayı üzerinde Zeynel Bey tarafından yaptırılan tarihi köprü, kaleye etkileyici bir giriş sağlar.
• Cami, Hamam ve Çeşmeler: Kale içinde iki cami, üç hamam, çeşmeler ve yeraltı zindanları gibi yapılar bulunmaktadır. Bu yapılar, kaledeki yaşamın ve kültürel faaliyetlerin izlerini taşır.
• Aslan Motifi: İçkale kapısının üzerindeki armağın yanlarında zincire bağlı iki aslan motifi, kaleye özgü bir semboldür. Hoşap Kalesi, mimari özellikleri ve tarihi dokusuyla ziyaretçilerini büyüler, aynı zamanda geçmişin izlerini günümüze taşır.

Hoşap Kalesi Adını Nereden Aldı?

Hoşap kalesi adını nereden aldı? Hoşap Kalesi'nin adı, kaleyi çevreleyen Hoşap Suyu'nun sarp kayalıkları üzerinde bulunmasından gelmektedir. "Hoşap" kelimesi, anlam olarak iyi veya tatlı su anlamına gelir. Bu nedenle, kale adını bulunduğu coğrafi konumdan alır. Mahmudi Beyi Sarı Süleyman Bey tarafından 1643 yılında yeniden inşa edilmiş olup aynı zamanda "Mahmûdî Kalesi" ve "Narin Kale" adlarıyla da bilinmektedir.

Hoşap Kalesine Nasıl Gidilir?

Hoşap Kalesine nasıl gidilir? Hoşap Kalesi, Van'ın Gürpınar ilçesinde yer almaktadır. Ankara'dan Hoşap Kalesi'ne gitmenin birkaç yolu vardır:

• Otobüsle: Ankara'dan Van'a direkt otobüs seferleri bulunmaktadır. Van'a ulaştıktan sonra, Van Otogarı'ndan Hoşap'a giden dolmuşlara veya minibüslere binebilirsiniz. Hoşap'a olan yolculuk süresi yaklaşık 1 saattir.
• Kendi aracınızla: Ankara'dan Hoşap Kalesi'ne kendi aracınızla gitmek için, Ankara-Gaziantep-Şanlıurfa-Diyarbakır-Batman-Van güzergahını takip etmeniz gerekmektedir. Hoşap'a olan yolculuk süresi yaklaşık 12 saattir.
• Uçakla: Ankara'dan Van'a direkt uçak seferleri bulunmaktadır. Van Ferit Melen Havalimanı'na ulaştıktan sonra, Van Otogarı'ndan Hoşap'a giden dolmuşlara veya minibüslere binebilirsiniz. Hoşap'a olan yolculuk süresi yaklaşık 1 saattir.
• Organize tur: Ankara'dan Hoşap Kalesi'ne günübirlik turlar düzenlenmektedir. Bu turlara katılarak, Hoşap Kalesi'ni ve çevresini rahatlıkla gezebilirsiniz. Hoşap Kalesi, Van'a yaklaşık 60 km uzaklıktadır. Hoşap'a giden yol, asfalttır ve oldukça iyi durumdadır. Kaleye, Hoşap kasabasından yürüyerek de ulaşabilirsiniz. Ancak, kalenin bulunduğu alan yüksek rakımda olduğu için, yürüyüş yapmak için uygun ayakkabılar giymenizi tavsiye ederim.