Mem-U Zin Türbesi

Mem-u Zin Türbesi,  "Mem û Zîn" adlı epik şiirin yazarı Molla Ahmed-i Cezirî’nin mezarının bulunduğu türbedir. "Mem û Zîn" eseri, aşk temalı epik bir hikayeyi anlatan uzun bir şiirdir ve Molla Ahmed-i Cezirî 'nin en tanınmış eserlerinden biri olarak kabul edilir. Türbe, 16. yüzyılda yaşamış olan Molla Ahmed-i Cezirî 'nin 1599 yılında ölümünden sonra mezarının bulunduğu bir alan olarak inşa edilmiştir. Türbe, Molla Ahmed-i Cezirî 'nin yaşamı, eseri ve edebi mirası hakkında daha fazla bilgi edinmek isteyen insanlar için önemli bir ziyaret noktasıdır.

Mem-U Zin Türbesi

Mem û Zîn Türbesi, Cizre'nin Dağkapı Mahallesi'nde konumlanmış önemli bir tarihi mekandır. Bu türbe, Abdaliye Medresesi'nin idare odalarının alt kısmında yer almaktadır. İçerisinde Zin, Bekir ve Mem adında üç mezar bulunmaktadır. Mezar taşlarından biri üzerinde "ölümü 854'te Allah onu ve tüm Müslümanlara rahmet etsin" yazısı bulunmaktadır. Mem û Zîn, Cizre Beyi Emir Zeynuddin döneminde, 1450-1451 tarihlerinde yaşanan ve aşkla dolu trajik bir hikayeyi anlatır.

Cizre'de yer alan Abdaliye Medresesi, 840/1437 yılında Emir Abdal (Abdullah) ibn Abdillah Seyfettin Bohti tarafından inşa edilmiştir. Günümüze sadece mescit, türbe, bir medrese hücresi, giriş ünitesi ve bir eyvan gelebilmiştir. Medresenin doğu ve batı kanadlarındaki hücrelerin temel kalıntıları görülebilmektedir. Kuzey kanadında 80 hücre olduğu belirsizdir. Medresenin bu kısmına daha sonradan namazgâh, cami ve şadırvan eklenmiştir. Bu hücrelerin altında Mem û Zîn Türbesi bulunur. Türbeye avludan dokuz basamakla inilmektedir. Doğu-batı doğrultusunda uzanan dikdörtgen bir plana sahip olan türbe, sivri beşik tonozla örtülmüştür. İçerisinde üç mezar bulunur.

Mem û Zîn, Cizre'de 1450/1451 yılında yaşanan ve sonraları Ahmed-i Hani tarafından manzum bir eser haline getirilen büyülü bir aşk öyküsünü konu alır. Bu öykü, Cizre Beyi Mir Zeynuddin'in kız kardeşi Zîn ile Divan kâtibinin oğlu Memo arasındaki gerçek aşk hikayesine dayanır. Ahmed-i Hani'nin bu öyküden ilham alarak Kürtçenin Kurmanci lehçesinde yazdığı Mem û Zîn mesnevisi, Kürtçedeki ilk aşk mesnevisi olarak kabul edilir. Bu eser, yirmiden fazla dile çevrilmiş ve Türkçeye de ondan fazla kez çevrilmiştir.

Hikayenin ana teması, birbirine aşık ancak kavuşamayan iki gencin trajik öyküsüdür. Tacdin ve Mem, Cizre'deki bir şenlikte Mir Zeynuddin'in kız kardeşleri Zîn ve Sitî'ye aşık olurlar. Ancak kader onları ayrı düşürür. Zîn ve Mem'in aşkı, kentin tüm sakinleri tarafından bilinir. Ancak çeşitli zorluklar ve entrikalar nedeniyle aşkları engellenir. Eser, aşkın tutkusu, fedakarlık ve trajedi temalarını işler.

Mem û Zîn Türbesi ve bu türbenin ilham kaynağı olan aşk hikayesi, Cizre'nin tarihini ve kültürel dokusunu zenginleştiren önemli bir unsur olarak kabul edilir. Bu mekan, ziyaretçilere tarihi ve edebi bir yolculuk sunarken aynı zamanda anlam dolu bir aşkın sembolü olarak da değerlendirilir. Türbenin bulunduğu Abdaliye Medresesi'nin tarihi ve kültürel zenginliği, ziyaretçilere unutulmaz bir deneyim sunmaktadır.

Türbeye gitmek isteyenler, Cizre'nin Dağkapı Mahallesi'ne gelmelidirler. Medresenin avlusundan türbeye inmek için dokuz basamak kullanılabilir. Mem û Zîn Türbesi, Cizre'nin tarihini anlamak ve yaşanan aşk hikayesine tanıklık etmek isteyenler için mutlaka görülmeye değer bir yerdir.

Mem  u Zin Türbesi Nerede?

Mem u Zin Türbesi nerede? Cizre'de Abdaliye Medresesi, Cizre Dağkapı Mahallesi'ni mezarlığa bağlayan Cizre Suru'nun üzerinde kuruludur. Mem-u Zin Türbesi ise bu medresenin idare odalarının altındaki bodrumdadır. Abdaliye Medresesi Cizre'nin tarihi dokusuna katkıda bulunan bir yapı iken, Mem-u Zin Türbesi ise medresenin içindeki tarihi değerleri ve kültürel zenginliği yansıtan önemli bir mekandır. 

Şırnak Gezi Planları ve Şırnak'ta ne yapılır gezi planlarımızı inceleyebilir, Şırnak Gezilecek Yerler sayfamızdan kendinize ait bir gezi planı oluşturabilirsiniz.

Mem u Zin Türbesi Açık Mı?

Mem u Zin Türbesi açık mı? Abdaliye Medresesi, Cizre'nin tarihi dokusuna katkı sağlayan bir yapının adıdır. Abdaliye Medresesi, Cizre Dağkapı Mahallesi'ni mezarlık bölgesine bağlayan Cizre Suru adı verilen yolun üzerinde kurulmuştur. Medrese, bölge halkının dini eğitim alması ve kültürel faaliyetlerde bulunması amacıyla inşa edilmiş bir eğitim kurumudur. Mem-U Zin Türbesi ise bu medresenin altında yer almaktadır. Mem u Zin Türbesi ziyaretçilere ücretsiz olarak açıktır, yani ziyaret etmek için herhangi bir ücret ödemeniz gerekmez. Ziyaretçiler, tarihî ve kültürel değerleri yakından tanıma fırsatı bulabilirler.

Mem u Zin Türbesine Nasıl Gidilir?

Mem u Zin Türbesine nasıl gidilir? Abdaliye Medresesi'nin altında bulunan Mem-u Zin Türbesine ulaşım için aşağıda bazı yaygın ulaşım yollarını kullanabilirsiniz:

• Araçla Ulaşım: Eğer kendi aracınız varsa Abdaliye Medresesi altında olan Mem u Zin Türbesine, Cizre Dağkapı Mahallesi'ni mezarlık bölgesine bağlayan Cizre Suru adı verilen yolun üzerinde ulaşabilirsiniz.
• Toplu Taşıma: Cizre içindeki toplu taşıma araçları kullanarak da Mem u Zin Türbesine ulaşabilirsiniz. Otobüs veya dolmuş gibi araçlarla Cizre'nin merkezinden veya yakın bölgelerden Abdaliye Medresesi'nin yakınına gelebilirsiniz. Daha sonra yürüyerek veya taksi kullanarak türbeye ulaşabilirsiniz.
• Taksi: Cizre'deki taksileri kullanarak da Mem-u Zin Türbesine ulaşabilirsiniz. Mem-u Zin Türbesi'ni veya Abdaliye Medresesi'ni söyleyerek sizi doğru yere yönlendirmesini isteyebilirsiniz.
• Yerel Rehber: Eğer bölgeyi iyi bilmeyen biriyseniz, yerel bir rehberlik hizmeti kullanabilirsiniz. Rehber, size en iyi yolu gösterebilir ve türbeye kolayca ulaşmanızı sağlayabilir.
• Yaya Yolu: Eğer Cizre merkezindeyseniz ve yürümeyi tercih ediyorsanız, harita uygulamalarını kullanarak yaya rotalarını takip edebilirsiniz. Mem u Zin Türbesinin bulunduğu Abdaliye Medresesi'nin yakınına yürüyerek ulaşabilirsiniz.

Mem u Zin Türbesi Hikayesi

Mem u Zin Türbesi hikayesi, "Mem û Zîn" epik aşk hikayesini anlatan bir destandır. Eser, 17. Yüzyıl şairlerinden Melayê Cizîrî (Molla Ahmed-i Cezirî) tarafından yazılmıştır. "Mem û Zîn" destanı, iki aşık olan Mem ile Zin'in aşkını ve yaşadıkları dramatik olayları anlatır. Cizre'de Divan Vezirinin oğlu Tacdin ile onun dostu Mem, bir Mart ayında yöredeki köse geleneğinin de etkisi ile kız kılığına girip kırlara çıkar. Cizre Beyi Mir Zeyniddin'in erkek kılığına giren kız kardeşleri Zîn ve Sitî de şenlik alanındadır. Tacdin ve Mem onları görmeden sevdalanmış iki gençtir. Şenlikte onları gören kızlar da sevdaya düşer. Parmaklarındaki yüzükleri değişirler. Heyecanda bayılan Tacdin ayıldığında parmağında Sitî yazan yüzüğü, Mem ise Zîn yazan yüzüğü bulur. Dadıları Hezebun, hekim kılığına girip gençleri bulur, yüzükleri geri ister. Mem, sevgilisinin yüzüğünü vermez. Gençlerin hızla büyüyen aşkları, kentteki herkes tarafından bilinir. 

Cizre'nin önde gelenlerinin aracılığı ile Tacdin ve Mem, Cizre Bey'inden kız kardeşlerini ister. Bey, Tacdin'e Sitî'yi verir, yedi gün yedi gece düğün yapılır. İki düğün bir arada olmaz diye Mem ile Zîn'in düğünü ertelenir. Ancak Bey'in kapıcısı ikiyüzlü ve fitne Beko, Zin'in aşkına engel olmaya çalışır. Beko'nun fitneleri sonucunda Bey, kardeşini Mem'e vermeyi reddeder. Bey ahalisini toplayıp ava gittiğinde Zîn ve Mem gizlice buluşurlar. Bey döndüğünde, ava onunla birlikte gidip dönmüş olan Tacdin, Mem ile Zin'i fark etmemesi için kendi evini ateşe verir ve Mem’e aşk borcunu bu şekilde öder. Mem, Beko'nun oyununa gelerek Bey ile iddialı bir satranç oyunu oynar. İlk oyunu aldıktan sonra Beko, Mem'in yönünü değiştirir ve Zin'i görüp hayallere dalmasına, böylece oyunu kaybetmesine sebep olur. Mem, Zin'e aşkını itiraf etmek zorunda kalır ve Bey onu zindana atar. Mem, orada Zîn'in hasretinden ölür. Cenazesi kaldırılırken Mem’in en yakın dostu Tacdin, Beko'yu öldürür. Zin'in isteği ile ikisi yakın yere gömülür. Zin, Mem'in mezarı başından hiç ayrılmaz ve orada can verir; o da Mem'in mezarına gömülür. Mem u Zin Türbesi, bu destanın yazarı Melayê Cizîrî'nin (Molla Ahmed-i Cezirî) mezarının bulunduğu bir alan olarak kabul edilir.