Taksiyarhis Anıt Müzesi, Ayvalık'ın ilk kilisesi olan Taksiyarhis Kilisesi'ne ev sahipliği yapmaktadır. Ayvalık, 16. yüzyılın sonları ile 17. yüzyılın başlarında Rum nüfusunun yoğun yaşadığı bir bölgeydi ve bu kilisenin ilk dönem yapısının çevresinde geliştiği düşünülmektedir. Kilisenin tarihinde üç ayrı dönem olduğuna inanılmaktadır. Taksiyarhis Kilisesi ilk olarak 15. yüzyılda küçük bir kilise olarak inşa edilmiştir. Kilisenin mimarisinde yer alan detaylardan, kilisenin tarih boyunca üç ayrı dönemde yeniden inşa edildiği anlaşılmaktadır. Binanın üzerinde yer alan Pavlus ve Petrus'un Tanrı'ya sunumu freskosu ile güney bahçe girişinin üstündeki 1753 tarihli kitabe, kilisenin ikinci dönemine ait, üç kubbeli iki katlı bazilikal planlı yapının karakteristik özelliklerini yansıtmaktadır.
Kilise, 1927 yılından itibaren uzun süre "Tekel Deposu" olarak kullanıldıktan sonra terkedilmiş ve 2012 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından restore edilmiştir. 2013 yılında ise "Taksiyarhis Anıt Müzesi" adıyla Balıkesir Kuva-yi Milliye Müzesi'ne bağlı bir birim olarak ziyarete açılmıştır,
Taksiyarhis Anıt Müzesi Nerede?
Balıkkesir ilinin Ayvalık ilçesine bağlı İsmetpaşa Mahallesinde konumlanıyor.
Taksiyarhis Anıt Müzesi’ne Nasıl Gidilir?
Taksiyarhis anıt Müzesi'ne Ayvalık merkezdeki İsmet Paşa Mahallesi'ne karayolu ile ulaşılabilir. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım sağlanabilmektedir.
Taksiyarhis Anıt Müzesi Mimari Özellikleri
Taksiyarhis Anıt Müzesi mimari özellikleri şu şekilde açıklanabilir: Kilisenin girişinin üstünde yer alan 1844 tarihli kitabeden, üçüncü dönem bazilika yapısının beşik tonozlu olduğu ve üst taşıyıcı elemanlarının tamamının ahşap olarak inşa edildiği anlaşılmaktadır. Batı cephesinde yer alan narteks aracılığıyla kiliseye girildiğinde, üç adet ana giriş kapısı bulunmaktadır. Kilisenin orta nefinde, arslan betimlemeli alçı rölyefle süslenmiş bir ambon bulunmakta ve bu noktaya döner bir merdivenle çıkılmaktadır.
Hz. İsa'nın yaşam hikayesini anlatan mermer ikonlarla donatılmış olan ikonostasis (ikonostas), mermer kabartma ve altın bezemelerle işlenmiştir. Bu geçitten geçtikten sonra, arka bölümde apsise ulaşılır. Binanın ikinci katında yer alan 16 pencereyle aydınlatılan ahşap, "U" biçimli üst galeri, gynaikeion olarak bilinen kadınlar bölümü olarak inşa edilmiştir. Bu bölüme Kuzey'de çan kuleli taş merdivenlerle ve Güney'de ahşap merdivenlerle ulaşılabilmektedir.
Zaman içinde deprem nedeniyle hasar gören bina, çeşitli dönemlerde tamir ve restorasyon çalışmalarına tabi tutulmuş, bu dönemlerde duvar bezemeleri ve resimlerinde değişiklikler yapıldığı gözlemlenmiştir.
Buradan, ikinci dönemde inşa edilen üç kubbeli, iki katlı bazilika planlı yapının bilgilerine ulaşılmaktadır. Ayrıca, girişin üzerinde yer alan 1844 tarihli kitabeden de üçüncü dönem bazilika yapısının beşik tonozlu ve üst taşıyıcılarının tamamının ahşap olarak inşa edildiği anlaşılıyor. Kiliseye batı cephesinde yer alan narteks (giriş bölümü) aracılığıyla üç ana kapıdan giriliyor. Orta nefte girdiğinizde, arslan betimlemeli alçı rölyefle süslenmiş bir ambon (vaaz kürsüsü) bulunuyor ve bu bölgeye döner bir merdivenle çıkılıyor. Tam karşısında, bitkisel motiflerle süslenmiş mermer kabartma ve altın varakla işlenmiş katedral yer alıyor.
Taksiyarhis Anıt Müzesi’nde Neler Bulunuyor?
Taksiyarhis Anıt Müzesi'nde, Eserlerin yaratıcısı M. Pizdem olarak belirtilen sanatçı tarafından yapılan çalışmalar yer almaktadır. Mermer taklidi duvar bezemeleri, ahşap bağdadi üzerine kireç sıva ile secco (kuru sıva üzeri kalem işi) boyama tekniği kullanılarak yapılmıştır. Bu eklektik tarzdaki mermer taklitlerinin, yapının Güney köşesindeki 07.12.1893 tarihli imzadan anlaşıldığı belirtilmektedir. Ayvalık'ın deprem riski taşıyan bir bölge olması nedeniyle binada zaman içinde farklı dönemlerde hasarlar meydana gelmiş ve bu nedenle tamir ve restorasyon çalışmaları gerçekleştirilmiştir.
Bu restorasyon çalışmaları sırasında, kubbedeki Pantokrator İsa İkonası ile beşik tonozun etrafındaki havari resimleri neo-klasik tarzda yağlıboya tablolarla değiştirilmiştir. Duvar bezemeleri ve resimler üzerinde yapılan çalışmalar gözlemlenebilmektedir. "Kathedra (Despot Koltuğu), ayin sırasında başrahip veya kilise ileri gelenlerinin oturduğu tahtı temsil eder. Kathedra'nın oturma bölümünün sağında ve solunda, balıkçı kuşlarının figürleri bulunmaktadır."
Taksiyarhis Anıt Müzesi Girişleri Ücretli Mi?
Taksiyarhis Anıt Müzesi girişleri ücretli olup, 7 ₺'dir. İndirimli giriş ücret bilgisi bulunmamaktadır. Bu müzede MüzeKart geçerli değildir.
Taksiyarhis Anıt Müzesi Ziyaret Saatleri
Taksiyarhis Anıt Müzesi Ziyaret Saatleri 08.30 ile 19.00 aralığındadır. Gişe 18.30 da kapanmaktadır.
Değerlendirmeler