Ayazma Kilisesi

Eski halini görünce nasıl güzel restorasyon yapıldığı belli oluyor. Görülmesi gereken bir yapı, kutsal sayılan şifalı suyun üzerine yapılmış bir yapı avlusu girişi ve içerisi cok güzel günümüze kazandırılmış. İçeride ince tını ambiyansa uygun ezgilerin çalması cok hoş olmuş. Park sorunu bu bölgede de var hemen alt sokağında otopark var ama yürürüz derseniz üst sokağındaki okul önünde genelde boş yer oluyor

Ayazma adı Yunanca kutsal yer anlamına gelen “Hagiasma” kelimesinde gelmektedir. Ayazmalar, Ortodoks kültürüne ait yapılardır. Genellikle Ortodoks Kiliseleri'nin, altında veya yanında bağımsız ya da müstakil olarak bulunur. Ayazmaların hastalıklara şifa dağıttığına, isteklerin gerçekleşmesine yardımcı olacağına inanılır. Türkiye'de ayazmalar açısından en zengin kent İstanbul'dur. Öyle ki Osmanlı Dönemi'nde inşa edilen ayazmaların sayısı Bizans Dönemi’nden daha fazladır. Ayvalık’ın en önemli dini yapılarından biri Panagia Phaneromeni Ayazması idi. Panagia, Ortodokslarca Meryem Ana’ya verilen addır. Phaneromeni ise canlanan, yeniden ortaya çıkan, görünen anlamındadır. İsminden de anlaşılacağı üzere bu yapı, Meryem Ana için yapılmıştı. “Panagia Haralambos Kilisesi”ne bağlı olan Panagia Phaneromeni Ayazması’nın, bir kilise olmadığı, 2011 yılında Balıkesir Müzesi’nin Prof. Dr. Ömer Özyiğit danışmanlığında yaptığı kazılar sonrasında kesin olarak anlaşılmıştır. Bölgede anlatılan hikâyelere göre, Panagia’nın İkona’sı (Kutsal Meryem’in İkonası) bir rüyanın sonrasında yapılan bir kazı ile 28 Haziran 1852 yılında, bugün olduğu yerde, sahilden yaklaşık 100 metre uzaklıkta bulunan ve Saliokola (veya Saliokoula’nın Bahçesi) olarak denilen yerde bulundu. İkonanın bulunması için uzun süre kazılar gerçekleştirildi. Ayvalıklı Evaggelini isimli 16 yaşlarında bir kız çocuğunun 1851 yılının bir pazar günü görmüş olduğu rüyanın sonucunda söz konusu alan kazıldı. Kazılar sonucunda Meryem Ana’nın ikonası ve kutsal su ortaya çıkarıldı. Buraya 1867 yılında Chioslu Kaptan Mihalis Papazis’in harcamalarıyla bir ayazma yapıldı. İlk ayazma 1890 yılında bozularak aynı yılda üzerine daha büyük bir ayazma inşa edildi. Panagia Phaneromeni Ayazması kentin dini yaşantısında 1920 yılına kadar egemen oldu. Ayazma, 1922’den sonra, bölgenin tümüyle Türklerin eline geçmesiyle etkinliğini tamamen yitirdi.

Hizbe bir yer iken çok başarılı bir restorasyon geçirmiş. İçerisinde bilgilendirici panolar ve arkada çalan müzik ayazmanın ruhuna çok uygun. Geziyi mistik kılıyor. Burası kilise değil şifalı su merkezi olarak tekli bir yapı. Su kaynağı üzerine inşa edilmiş ve bu amaçla kullanılmış.

Ayazma nedir? Ayazma adı Yunanca kutsal yer anlamına gelen “Hagiasma” kelimesinde gelmektedir. Ayazmalar, Ortodoks kültürüne ait yapılardır. Genellikle Ortodoks Kiliseleri'nin, altında veya yanında bağımsız ya da müstakil olarak bulunur. Ayazmaların hastalıklara şifa dağıttığına, isteklerin gerçekleşmesine yardımcı olacağına inanılır. Türkiye'de ayazmalar açısından en zengin kent İstanbul'dur. Öyle ki Osmanlı Dönemi'nde inşa edilen ayazmaların sayısı Bizans Dönemi’nden daha fazladır. Ayvalık’ın en önemli dini yapılarından biri Panagia Phaneromeni Ayazması idi. Panagia, Ortodokslarca Meryem Ana’ya verilen addır. Phaneromeni ise canlanan, yeniden ortaya çıkan, görünen anlamındadır. İsminden de anlaşılacağı üzere bu yapı, Meryem Ana için yapılmıştı. “Panagia Haralambos Kilisesi”ne bağlı olan Panagia Phaneromeni Ayazması’nın, bir kilise olmadığı, 2011 yılında Balıkesir Müzesi’nin Prof. Dr. Ömer Özyiğit danışmanlığında yaptığı kazılar sonrasında kesin olarak anlaşılmıştır. Bölgede anlatılan hikâyelere göre, Panagia’nın İkona’sı (Kutsal Meryem’in İkonası) bir rüyanın sonrasında yapılan bir kazı ile 28 Haziran 1852 yılında, bugün olduğu yerde, sahilden yaklaşık 100 metre uzaklıkta bulunan ve Saliokola (veya Saliokoula’nın Bahçesi) olarak denilen yerde bulundu. İkonanın bulunması için uzun süre kazılar gerçekleştirildi. Ayvalıklı Evaggelini isimli 16 yaşlarında bir kız çocuğunun 1851 yılının bir pazar günü görmüş olduğu rüyanın sonucunda söz konusu alan kazıldı. Kazılar sonucunda Meryem Ana’nın ikonası ve kutsal su ortaya çıkarıldı. Buraya 1867 yılında Chioslu Kaptan Mihalis Papazis’in harcamalarıyla bir ayazma yapıldı. İlk ayazma 1890 yılında bozularak aynı yılda üzerine daha büyük bir ayazma inşa edildi. Panagia Phaneromeni Ayazması kentin dini yaşantısında 1920 yılına kadar egemen oldu. Ayazma, 1922’den sonra, bölgenin tümüyle Türklerin eline geçmesiyle etkinliğini tamamen yitirdi.

Ayvalık ta gezilecek yerler arasında bulunması gereken bir yapı. Hamamı andıran bir görünümü var. Kutsal sauna da diyebiliriz. İç mekanın görüntüleri zaten videoda var. Ayvalık sokaklarında gezerken karşınıza çıkacağına eminim. Yine ayvalık ta ve cunda da Rahmi Koç müzesi ve kiliseler aynı geziye dahil edilebilir.