Özkonak Yeraltı Şehri

Özkonak Yeraltı Şehri, Türkiye'nin Kapadokya bölgesinde, Nevşehir iline bağlı Avanos ilçesinde yer alan tarihi ve turistik bir yeraltı yerleşim yeridir. Kapadokya'nın benzersiz coğrafi yapısı nedeniyle, tarih boyunca yer altında sığınaklar, yaşam alanları ve savunma amaçlı mekânlar inşa edilmiştir. Özkonak Yeraltı Şehri de bu yapıların en önemlilerinden biridir.

Yeraltı şehirleri, Kapadokya'nın yerel halkı tarafından, istilalara ve doğal afetlere karşı korunma amacıyla kullanılmıştır. Özkonak Yeraltı Şehri de benzer bir amaca hizmet eden bu yeraltı şehri, kayalara oyulmuş tüneller, odalar, depolar ve sığınaklar içerir.

Ziyaretçiler, Özkonak Yeraltı Şehri'ni keşfederek, tarih boyunca insanların bu yeraltı mekânlarını nasıl kullandığını anlama fırsatı bulabilirler. Dar koridorlar, merdivenler ve tüneller arasında dolaşarak, yeraltı yaşamını ve yapılarını yakından gözlemleyebilirler.

Özkonak Yeraltı Şehri, Kapadokya'nın zengin tarihi ve kültürel mirasını yansıtan önemli bir cazibe merkezidir. Ziyaretçilere Kapadokya bölgesinin tarihini anlama ve keşfetme fırsatı sunan bu yeraltı şehri, bölgenin yer altı yaşamına ve mimarisine dair benzersiz bir bakış açısı sunar.

Ancak yeraltı şehri bütünüyle temizlenemediği için kısmi olarak ziyarete açıktır. 

Özkonak Yeraltı Şehri: Tarih ve Mimarideki Gizli Hazine

Türkiye'nin büyülü güzelliklerine ev sahipliği yapan Kapadokya bölgesi, sadece doğal oluşumlarıyla değil, aynı zamanda tarihi yapılarıyla da büyüleyici bir atmosfere sahiptir. Bu bölgede yer alan Özkonak Yeraltı Şehri, İdiş Dağı'nın kuzey yamaçlarında volkanik ve granit yapıya sahip tüf tabakalarının yoğun olduğu bir alanda yer almaktadır.

Tarihin Derinliklerinde Yer Alan Bir Gizem: Özkonak Yeraltı Şehri

Özkonak Yeraltı Şehri, kesin tarihi tam olarak belirlenemese de M.Ö. 400'lerde inşa edildiği düşünülmektedir. Bu benzersiz yapı, bölgenin tüf yapısı sayesinde oldukça özgün bir şekilde oyularak şekillendirilmiştir. Yumuşak tüf katmanlarının sıcaklığı koruma, nem barındırmama gibi özellikleri, burasının yaşam alanlarına dönüşmesini sağlamıştır. Bu tüneller ve oda sistemleri, yiyeceklerin depolanması ve insanların yerleşmesi için ideal bir çözüm sunmuştur.

Bölge arkeologlarının araştırmalarına göre, Özkonak ve çevresi, geç Hitit döneminin Kabal olarak adlandırılan 24 beylikli federasyonunun yerel prensliklerine ev sahipliği yapmıştır. Daha sonraki dönemlerde Persler, Helenistik dönem Roma İmparatorluğu ve Bizans İmparatorluğu'nun topraklarına dahil olmuştur. Helenistik dönemde, rivayete göre 3000 üyeli Zeus mabedi bu bölgede bulunmaktadır. Roma döneminden sonra ise Hristiyanlar, Bizans döneminin baskıları ve Arap akınlarından kaçarak buraya yerleşmişlerdir. Aziz Basil liderliğinde, kayalar oyularak bir yerleşim yeri oluşturulmuştur.

Özkonak Yeraltı Şehri'nin Mimari Harikaları

Özkonak Yeraltı Şehri, iki katlı bir yapıya sahiptir ve tünellerle birbirine bağlanmış bir dizi mekân içerir. Bu mekânlar arasında ahırlar, şırahaneler ve yaşam alanları bulunur. Şehirdeki savunma sistemleri oldukça dikkat çekicidir. Özellikle dışarıdan şekillendirilen ve içeri taşınan sürgü taşları, yeraltı şehrinin güvenliğini sağlamak için tasarlanmıştır.

1972 yılında ziyarete açılan Özkonak Yeraltı Şehri, Kapadokya bölgesinin benzersiz tarihi ve mimari yapılarından sadece biridir. Ziyaretçiler, bu gizemli yeraltı şehrini keşfederek tarihin derinliklerine bir yolculuk yapabilirler. Özkonak Yeraltı Şehri, insanın doğayla iç içe nasıl yaşayabileceğine dair ilham verici bir örnek sunmaktadır.

Özkonak Yeraltı Şehri Nerede? 

Özkonak Yeraltı Şehri, Özkonak kasabasında bulunan yeraltı şehri, Nevşehir'e 35 km, Avanos'a ise 14 km uzaklıktadır. Bu yeraltı şehri, İdiş Dağı'nın kuzey yamaçlarında konumlanmıştır ve volkanik, granit bünyeli tüf tabakalarının oldukça kalın olduğu bir alanda inşa edilmiştir.

Nevşehir Gezilecek Yerler, Avanos Gezi Rotası, Kapadokya Gezilecek Yerler gibi rotaları inceleyerek ilgili sayfadan kendi Gezi Planınızı oluşturabilirsiniz. 

Özkonak Yeraltı Şehri‘ne Nasıl Gidilir?

Özkonak Yeraltı Şehri‘ne gitmenin bir kaç yolu bulunur. Özkonak Yeraltı Şehri, Nevşehir şehir merkezine 35 km mesafede konumlanmıştır. Özkonak'a kendi aracınızla gitmek için Nevşehir - Avanos - Özkonak yolunu kullanarak kolaylıkla ulaşabilirsiniz.

Özkonak Yeraltı Şehri'ne en yakın havalimanı Nevşehir Kapadokya Havalimanı'dır. Havalimanı, Özkonak Yeraltı Şehri'ne 39 km uzaklıktadır. Havalimanından Özkonak Yeraltı Şehri'ne toplu taşıma seçeneği bulunmamaktadır. Bu nedenle ulaşım için özel araç veya araç kiralama tercih edilebilir.

 Özkonak Yeraltı Şehri Tarihi 

Özkonak Yeraltı Şehri tarihi tam olarak bilinmemekle birlikte, M.Ö. 400'lerde yapıldığı düşünülmektedir. Bölgenin yumuşak tüf tabakalarından oluşan ve oyulmaya müsait yapısı, yiyecek depolama ve yaşam alanları oluşturulmasına elverişli hale getirilmiştir. Bu nedenle, burası eski zamanlarda insanların barınması ve yaşaması için kullanılmıştır.

Arkeologlara göre, Özkonak bölgesi geç Hitit döneminin Kabal olarak adlandırılan 24 beylikli federasyon ve yerel prensliklerin bölgesi olmuştur. Daha sonraki dönemlerde Persler ve Helenistik Roma İmparatorluğu'nun hükmettiği topraklar arasında yer almıştır. Helenistik dönemde, burada 3000 kişilik olduğuna inanılan Zeus Tapınağı'nın kalıntıları bulunmaktadır.

Aziz Basil ve takipçileri, kayaları oyarak kendilerine ait bir şehir kurmuşlardır. Eski Yunan filozofu Strabon, coğrafya alanında dünyanın ilk bilinen isimlerinden biridir ve sayfasında Avanos'un yukarısında bulunan, tepe olarak nitelendirilen bir yerde Nevşehir (Nyasa) piskoposunun mezarından ve eski tapınak harabelerinden bahseder ki bu yer Zeus'un olduğu düşünülmektedir.

Özkonak Yeraltı Şehri Özellikleri

Özkonak Yeraltı Şehri özellikleri arasında şehrin apartman tarzında düzenlenmesi öne çıkar. Bu mekânlar tünellerle birlikte birbirine bağlanır. Savunma sistemine odaklanan gelişmiş bir düşüncenin ürünü olan sürgü taşları, dışarıda şekillendirilip içeri taşınarak kullanılmıştır.

Özkonak Yeraltı Şehri'nde farklı büyüklüklerde odalar ve bu odaları birbirine bağlayan tüneller bulunur. Bu yeraltı şehri, toplamda üç kat altına iner. Diğer Nevşehir'deki yeraltı şehirlerine kıyasla daha küçük olan Özkonak Yeraltı Şehri; ağıl, mutfak, erzak deposu, şırahane, havalandırma tüneli gibi çeşitli bölümlerden oluşuyor. Oldukça geniş bir alana yayılan Özkonak'ın giriş ve çıkış arasındaki mesafe yaklaşık olarak 10 km civarındadır.

Özkonak Yeraltı Şehri, bölgedeki Kaymaklı ve Derinkuyu Yeraltı Şehirleri'nden farklı bir yapıya sahiptir. Özkonak'ta, katlar arasında haberleşme için oldukça dar ve uzun delikler bulunmakta. Dönemin insanları, odaların giriş kapılarını olası tehlikelere karşı kapattıklarında havalandırma için bu dar deliklerden yararlanmışlardır. Bu havalandırma delikleri yalnızca 5 cm genişliğindedir.

Yeraltı Şehri'nin dikkat çekici bir diğer özelliği ise sürgü taşı kullanımından sonra tünellerin üzerine oyulmuş çeşitli deliklerdir. Bu deliklerin oyulmasının nedeni, düşman durumunda olanlara karşı kızgın yağ gibi maddelerin dökülmesi amacıyla kullanılmıştır. Özkonak'ın konumu oldukça sağlam bir noktada yer almaktadır. İdiş Dağı'nın kuzey yamacındaki volkanik granit tüf tabakalarının bulunduğu bir bölgede inşa edilmiştir.

Özkonak Yeraltı Şehri Çevresinde Gidilecek Yerler 

Özkonak Yeraltı Şehri çevresinde gidilecek yerler, arasında ilgi çekici duraklara dair aşağıda birkaç öneri bulabilirsiniz:

Peribacaları ve Kapadokya Bölgesi: Özkonak Yeraltı Şehri'nin bulunduğu Kapadokya bölgesi, eşsiz peribacaları, yer altı şehirleri, kayadan oyulmuş kiliseler ve tarihi dokusuyla ünlüdür. Göreme, Ürgüp ve Uçhisar gibi yerlere ziyaret ederek Kapadokya'nın benzersiz doğal ve kültürel güzelliklerini keşfedebilirsiniz.

• Avanos Merkez: Avanos, seramik üretimi ve el işçiliği ile tanınan bir kasabadır. Burada seramik atölyelerini ziyaret edebilir, geleneksel seramik sanatını yakından görebilirsiniz.
• Kızılırmak Nehri ve Tekne Turları: Avanos, Kızılırmak Nehri kıyısında yer alır. Burada yapılan teknelerle yapılan nehir turları sayesinde muhteşem manzaraları ve kıyı boyunca yer alan peri bacalarını görebilirsiniz.
• Kapadokya Açık Hava Müzesi: Göreme'de bulunan bu müze, kayadan oyulmuş kiliseleri ve manastır komplekslerini içerir. Tarihi ve dini öneme sahip bu mekânlar, Kapadokya'nın yer altı yaşamını anlamak için mükemmel bir fırsattır.
• Zelve Açık Hava Müzesi: Avanos'a yakın olan Zelve Vadisi, tarihi kayadan oyulmuş yapıları ile ünlüdür. Açık Hava Müzesi'nde yer alan kiliseler ve yaşam alanları, bölgenin tarihini anlamak için harika bir fırsattır.
• Çavuşin Köyü ve Kilisesi: Kapadokya'nın en eski kiliselerinden biri olan Çavuşin Kilisesi'ni ziyaret edebilirsiniz. Ayrıca Çavuşin Köyü'nün kendine özgü atmosferini keşfedebilirsiniz.
• Paşabağı (Monks) Vadisi: Benzersiz peri bacaları ve kayalarıyla ünlü olan Paşabağı Vadisi, doğal güzellikleri ve tarihi dokusuyla dikkat çeker.
• Güvercinlik Vadisi: Güvercinlik Vadisi, kayadan oyulmuş güvercin evleriyle tanınır. Aynı zamanda doğal güzelliğiyle de büyüleyici bir yerdir.
• Devrent Vadisi (Hayal Vadisi): Bu vadi, ilginç kaya oluşumlarıyla ve eşsiz şekilleriyle ünlüdür. Vadideki kayalar, farklı hayvan ve nesneleri andırır.

Yukarıda verilen öneriler, Özkonak Yeraltı Şehri çevresinde ziyaret edebileceğiniz bazı yerlerdir. Kapadokya'nın genel atmosferi ve diğer doğal ve tarihi mekânları da keşfetmeye değerdir.

Özkonak Yeraltı Şehri Girişleri Ücretli Mi? 

Özkonak Yeraltı Şehri girişleri ücretlidir. Giriş ücreti 100 TL – Müze kartı geçerlidir.

Özkonak Yeraltı Şehri Ziyaret Saatleri

Özkonak Yeraltı Şehri ziyaret saatleri farklı dönemde değişkenlik gösterir. Nisan – Ekim Dönemi 08.00 – 19.00 Kasım – Mart dönemi ise 08.00 – 17.00 saat aralığındadır.